Wrzesień to czas nowych początków – dla jednych to pierwszy dzwonek w szkole podstawowej, dla innych – start liceum lub technikum. Każdy etap wiąże się z emocjami: radością, ciekawością, ale i obawą przed tym, co nowe. Nowy rok szkolny to też moment, by pomyśleć nie tylko o planach lekcji i podręcznikach, ale również o bezpieczeństwie dzieci w świecie cyfrowym.
W Łowickim Forum Bezpiecznego Internetu wierzymy, że bezpieczeństwo zaczyna się od rozmowy w domu i mądrych decyzji rodziców. Dlatego przygotowaliśmy praktyczny przewodnik – kilka punktów i pytań, które pomogą rodzinom spokojnie i mądrze rozpocząć ten rok.
Dla najmłodszych wejście do szkoły to ogromne przeżycie – nowe otoczenie, nowe obowiązki i nowi koledzy. To również moment, w którym często po raz pierwszy mają styczność z technologią w edukacji.
👉 Rolą rodziców jest towarzyszenie dziecku w tej podróży: uczyć cierpliwości, rozmawiać o emocjach i stopniowo wprowadzać podstawowe zasady korzystania z telefonu czy tabletu. Warto pamiętać: technologia powinna być wsparciem i narzędziem nauki, a nie elektroniczną „niania”.
Każdy dom potrzebuje prostego „regulaminu internetu”. Może on obejmować takie zasady jak:
czas spędzany przed ekranem w ciągu dnia,
zakaz urządzeń podczas posiłków i przed snem,
wspólne korzystanie z komputera w widocznym miejscu,
stosowanie internetu do nauki i kontaktu, a nie bezrefleksyjnego scrollowania.
🔑 Ważne, by zasady były jasne, spójne i stosowane nie tylko wobec dzieci, ale również – w miarę możliwości – przez dorosłych.
Facebook, Instagram, TikTok i inne platformy wymagają ukończenia co najmniej 13 lat. Nie jest to formalność: dzieci poniżej tego wieku nie są gotowe na presję rówieśniczą, reklamy, kontakt z obcymi czy hejt.
👉 W praktyce to często rodzice zakładają dziecku konto „wcześniej, żeby nie odstawało”. Tymczasem łamanie tych zasad tylko naraża dziecko na zagrożenia. Pokażmy dzieciom, że najpierw uczymy się zdrowych relacji offline – a świat online przyjdzie w odpowiednim czasie.
Szkoły mają różne podejścia: jedne zakazują smartfonów podczas lekcji, inne zostawiają swobodę. Niezależnie od przepisów, jeśli dziecko nosi telefon – powinien on być jak najlepiej zabezpieczony.
✅ Jak chronić urządzenie?
ustaw silną blokadę ekranu (PIN, odcisk palca, FaceID),
aktywuj lokalizację i opcję odnalezienia telefonu,
wyłącz automatyczne łączenie z nieznanymi Wi‑Fi,
zablokuj zakupy w aplikacjach i pobieranie spoza oficjalnych sklepów,
przypomnij dziecku, by nie pożyczało telefonu kolegom.
💡 Smartfon to nie tylko narzędzie, ale też droga do internetu i social mediów. A z tym wiąże się ważna zasada – social media dopiero od 13 lat, a najlepiej jeszcze później.
Nowa klasa = nowe znajomości. Niestety, czasem także poczucie odrzucenia albo pierwsze doświadczenia hejtu.
👉 Rozmawiaj z dzieckiem codziennie, choćby przez kilka minut, pytając o to, co działo się w szkole i w internecie. Ucz, że:
wyśmiewanie innych nie jest żartem,
ofiarę hejtu zawsze chronimy i wspieramy,
w razie trudności zawsze można przyjść do rodziców lub nauczyciela.
📌 jasne zasady korzystania z internetu w domu,
📌 social media dopiero co najmniej od 13. roku życia - najlepiej jeszcze później,
📌 jeśli smartfon to zabezpieczony, w plecaku,
📌 rozmowy o emocjach i relacjach – codziennie, nawet krótkie,
📌 uczenie najmłodszych dobrych cyfrowych nawyków od początku.
1. Czy kupić dziecku smartfon już w I klasie? Nie ma jednej odpowiedzi. Warto rozważyć, czy telefon jest naprawdę potrzebny (np. do kontaktu po lekcjach). Jeśli tak – zacznij od prostszego modelu, z ograniczonym dostępem do internetu. Lepiej uczyć odpowiedzialności małymi krokami.
2. Co zrobić, gdy moje dziecko chce konto na TikToku, a nie ma jeszcze 13 lat? Bądź szczery: wytłumacz, dlaczego takie ograniczenie istnieje i że to dla jego bezpieczeństwa. Możesz zaproponować alternatywy – wspólne oglądanie filmów edukacyjnych czy kręcenie własnych filmików offline. To sposób na twórczość bez zagrożeń.
3. Jak reagować, jeśli zauważę objawy hejtu wobec dziecka? Słuchaj uważnie, nie oceniaj i nie bagatelizuj problemu. Skontaktuj się z wychowawcą lub szkołą. Pokaż dziecku, że nie jest samo, a hejt nie jest jego winą. W sieci warto też dokumentować obraźliwe treści (zrzuty ekranu).
4. Czy blokady rodzicielskie wystarczą, żeby dziecko było bezpieczne? To tylko narzędzie. Najważniejsze zabezpieczenie to relacja i rozmowa – wyjaśnianie zagrożeń, wspólne korzystanie z internetu, nauka odpowiedzialności krok po kroku.
5. Jak znaleźć czas na rozmowy o bezpieczeństwie codziennie? Nie muszą być długie. Wystarczy 5 minut przy wspólnej kolacji, droga do szkoły czy wieczorne pytanie: „Co dzisiaj było najfajniejsze? A coś trudnego się wydarzyło?”. Codzienna, krótka uważność daje więcej niż okazjonalne „kazania”.
Nowy rok szkolny to wyzwania i możliwości – zarówno dla dzieci, jak i dla rodziców. Plecak i książki są ważne, ale nie mniej ważne jest przygotowanie na cyfrową codzienność.
🌱 W Łowickim Forum Bezpiecznego Internetu zachęcamy rodziców do bycia przewodnikami – cierpliwymi, ale konsekwentnymi. Bo dzięki temu dzieci mogą wchodzić w świat technologii krok po kroku, bezpiecznie i mądrze.
© 2025 Fundacja Łowickie Forum Bezpiecznego Internetu